Project Glimlach

Gisteren was op TV de lancering van Project Glimlach. RTL komt van 5 november tot en met 17 december in actie voor Stichting Kinderziekenhuizen van Oranje. Het doel: geld ophalen voor onderzoek en projecten die bijdragen aan het verminderen van angst, pijn en stress bij 380.000 kinderen die jaarlijks in één van deze kinderziekenhuizen worden behandeld.

Toen ik hierover op internet las dacht ik meteen: een top initiatief. Heel goed dat de fondsenwervende stichtingen van de zeven academische kinderziekenhuizen zich hier samen met RTL hard voor maken. Ook keek ik het fragment terug van Peter van der Vorst die bij Jinek vertelt over Project Glimlach. Hij vertelde wat men wil doen met het opgehaalde geld. O.a. aparte kamers maken op een Intensive Care om zo meer rust te creëren – i.p.v. bedjes met een gordijn ertussen, een kast om bijvoorbeeld een beademingsapparaat heen bouwen zodat kinderen dat enge apparaat niet zien, VR brillen die zorgen voor afleiding en informatie, leuke dingen projecteren op de wand tijdens een MRI scan en het gebruiken van verdovende zalf zoals Emla om te helpen bij prikangst. Je kunt met een hoop kleine dingen al een groot verschil maken, zo was de strekking.

Alle beetjes helpen
Dat is helemaal waar. Er zijn veel componenten die bij kunnen dragen aan het verminderen van angst, pijn en stress. En zeker ook hele kleine. Alle dingen die hierboven opgesomd staan kunnen daar zeker bij helpen. Ik vind het heel goed dat hier aandacht voor is, dat men onderzoek wil gaan doen en concreet dingen wil veranderen. Dat juich ik als moeder van een zorgintensief kind alleen maar toe. Maar ik merkte ook, tijdens het kijken van dat fragment, dat er weer zo oppervlakkig wordt gekeken, als ik dat zo mag zeggen. Daar gaan we weer, dacht ik, we leuken het kinderziekenhuis op en dan zijn we er. Was dat maar zo! Ik miste dan ook nog 2 belangrijke dingen.

Dwang moet worden aangepakt
Allereerst wordt overal bij Project Glimlach geschreven over ‘het verminderen van angst, pijn en stress’. In dit rijtje mis ik: dwang. Dwang (ook wel restraint of de houdgreep genaamd) is namelijk een heel frequent ingezet middel bij kinderen om hen een medische handeling te laten ondergaan. En op de een of andere manier wordt dit nog steeds normaal gevonden. Ook ik heb jarenlang gedacht dat het erbij hoorde. Zo gaat het nu eenmaal in het ziekenhuis, dacht ik. Zoals ik in een eerdere blog schreef is het de meest gestelde vraag aan mij als ouder als ik met Bommel in het ziekenhuis kom: ‘Wilt u uw kind even vasthouden?‘ Maar die vraag had verstrekkende gevolgen…

Het gebruik van dwang zou, in mijn optiek, echter helemaal niet normaal moeten zijn en zorgt voor nog meer angst en stress, weet ik uit ervaring. Het voorkomen van dwang is alleen helaas niet iets wat je oplost met een leuke poster op de muur of een VR bril. Het gebruik van dwang is ingesleten in de ziekenhuiscultuur. En een cultuuromslag breng je niet teweeg door het ziekenhuisinterieur er kindvriendelijker uit te laten zien. Daarom zou het zo fijn zijn als ‘de knaken’ – zoals gezegd werd bij Jinek – ook gaan naar het aanpassen / aanvullen van de (kinder)geneeskunde opleiding met (nog meer) kennis, vaardigheden en technieken rondom procedureel comfort. Maar ook op de werkvloer zelf moet nog het nodige gebeuren zodat dwang niet meer toegepast wordt.

De mindset en (ouderwetse) overtuigingen veranderen
En dat brengt me bij het 2e punt dat hier bij hoort: de mensen. De zorgprofessionals.
Gelukkig komt er onder zorgprofessionals steeds meer bewustwording m.b.t. procedureel comfort, het voorkomen van dwang, pijn en angst en het belang daarvan. Men krijgt door dat het belangrijk is om na te denken over hoe een kind (en zijn/haar ouders) na de medische handeling weer naar huis gaat zonder mogelijk trauma of nare ervaring. Dat betekent iets voor je manier van handelen. Je werkwijze. En natuurlijk, een fijne omgeving – voor zover een ziekenhuis ooit fijn kan zijn – die kindvriendelijk is, etc., zoals Project Glimlach beoogt, draagt daar zeker aan bij. Maar, de middelen kunnen nog zo hightech zijn en de kamer nog zo leuk aangekleed, als jouw kind zorgverleners treft die geen oog voor hem/haar hebben, hem/haar niet op een passende en prettige manier bejegenen en geen aandacht hebben voor het voorkomen van dwang, pijn en angst, dan sla je de plank alsnog volledig mis.

Hoe vaak ik in de afgelopen 9 jaar wel niet gehoord heb: ‘ze is het toch zo weer vergeten’! Kennelijk leeft nog steeds het idee dat baby’s en (verstandelijk gehandicapte) kinderen vergeten wat ze overkomt. Uit ervaring weet ik dat dit niet het geval is. Maar ook: ‘Ik heb geen half uur de tijd om te soebatten over hoe we dit gaan doen. Als u haar gewoon even vasthoud, dan prik ik snel wat buisjes bloed.'(zonder Emla), is tegen ons gezegd.

Alle factoren samen maken het verschil
Het zou mooi zijn als Project Glimlach daar ook op inspeelt. Dat de mindset over procedureel comfort, (ouderwetse) overtuigingen en het scepticisme dat onder sommigen nog steeds leeft aangepakt worden. Dat dit onderzoek en het opgehaalde geld helpen in de bewustwording dat het voorzien in afleiding en een kindvriendelijke omgeving een onderdeel van procedureel comfort is, maar absoluut niet de totaaloplossing. Een projector met leuke figuurtjes is namelijk nog geen kindvriendelijke zorg of procedureel comfort. Het zijn allerlei factoren samen die hiervoor zorgen, niet maar 1 ding.

Maar goed, alle aandacht voor dit onderwerp en het creëren van meer bewustwording is natuurlijk hartstikke goed. Daarom zal ik Project Glimlach zeker blijven volgen. Ik hoop alleen dat ze nadenken over het feit dat knaken, een opgeleukte kamer en alle beste intenties die met dergelijke initiatieven gepaard gaan, Bommel niet hebben beschermd tegen de ernstige trauma’s die zij heeft opgelopen.

Al mijn blogs over het voorkomen van dwang, pijn en angst lezen? Klik op deze link.