Zorgen voor een zorgintensief kind is geen topsport

Alles wordt tegenwoordig ‘topsport’ genoemd. Sales, ondernemen, zorg, etc. Als ex-topsporter hoor ik deze uitspraak regelmatig. Vaak staat het voor ambitie, een professionele aanpak of optimaal samenwerken. Voor mij is topsport echter een manier van leven. Het is niet wat je doet maar wie je bent. De vergelijking met topsport gaat, naar mijn mening, dan ook vaak niet op. Ook niet als het gaat om het zorgen voor een zorgintensief kind.

Tekst: Minke Booij

Vanaf mijn twaalfde heb ik op het hoogste niveau gehockeyd, waarvan de laatste tien jaar in het Nederlands dameselftal. Ik heb EK’s, WK’s en Olympische Spelen gespeeld en ik heb, samen met mijn team, diverse edities gewonnen. Zeker in de laatste acht jaar van mijn carrière draaide mijn hele leven om topsport en hockey. Dat was mijn manier van leven. Ik kon het niet even uitzetten of stoppen. Parttime topsport bestaat immers niet. Er was dan ook geen sprake van een balans tussen werk en privé, wel een arbeid-rust verhouding, maar dat is puur bedoeld om de optimale prestatie te kunnen leveren.

Je hoeft het niet alleen te doen
Ik heb ontzettend veel te danken aan mijn ervaringen in de topsport en vertel er graag over. Een groot onderdeel van mijn werk is dan ook teams en professionals inspireren vanuit deze topsport ervaringen. Ik geloof nog steeds dat mijn gedrevenheid, daadkracht en doorzettingsvermogen me ver gebracht hebben. Ook in mijn leven nu. Maar waar ik in de topsport toch vooral nastreefde om regie en controle te hebben over mijn carrière, weet ik inmiddels ook dat het leven zich vaak niet laat regisseren.

Mijn moeder overleed op 46 jarige leeftijd (mijn leeftijd nu) compleet onverwacht drie dagen nadat ze een hersenbloeding kreeg. We hadden geen enkele waarschuwing dat dit zou gebeuren. Ook de spontane genmutatie waarmee onze jongste zoon Lode is geboren, die leidt tot een zware verstandelijke en fysieke beperking, was een complete verrassing. Dat ik erg onafhankelijk ben en een voorkeur heb om alles zelf op te lossen helpt me niet. In de topsport niet en nu ook niet. Mijn belangrijkste les uit de topsport komt me nu goed van pas: je moet het zelf doen, maar je hoeft het niet alleen te doen.

Angst
In 2008 was ik klaar met het topsportbestaan. Ik wilde zelf bepalen hoe ik een dag invulde, nieuwe wegen bewandelen, mezelf op een andere manier ontwikkelen en moeder worden. Ik ben gaan werken, vaak in relatie tot sport. Ook kreeg ik mooie uitdagende banen aangeboden en ik werd moeder van twee zoons! In 2013 had ik het mooi op de rit dacht ik zo. Tot anderhalve dag na de geboorte van Lode. Hij kreeg een epileptische aanval. Een medisch traject volgde. Zenuwslopend, angstig en verdrietig was het.

Ik zie mezelf nog zitten op dat bed in het ziekenhuis. Lode was nog geen week oud en het drong ineens tot me door: het is echt mis met hem… Hoe gaat dit aflopen? Zoveel angst voor dat mannetje aan al die apparaten. Gaat hij het overleven? Maar ook angst voor mezelf en mijn leven. Want als hij het overleeft, hoe wordt het dan? Al kon niemand ons nog iets zeggen over zijn toekomst of zijn ontwikkeling. Alles was afwachten. Mijn angst dat hij gehandicapt zou blijven nam als een tsunami bezit van me. Ik dacht toen ik stopte met topsport dat ik nooit meer zoveel spanning als voor een wedstrijd zou voelen of me zo druk ergens om zou maken. Daar was ik mooi vanaf, dacht ik…

Zou ik nog kunnen werken, een avondje erop uit met Derk of vriendinnen? Op een gegeven moment dacht ik zelfs: zal ik ooit nog kunnen ontspannen of gewoon kunnen lachen? Het antwoord is ja, weet ik inmiddels, al is daar soms wel heel wat geregel voor nodig.

Een manier van leven
Topsport is een manier van leven en dat is het leven met een zorgintensief kind ook. Topsport bepaalde lang mijn identiteit en nu ben ik moeder van een zorgintensief kind. Maar is het daarmee vergelijkbaar? Het vele trainen, letten op wat je eet en drinkt, de programma’s die al vier jaar vooruit vast stonden en elke keer weer die wedstrijdspanning – het was best een zwaar leven, maar ook duidelijk en overzichtelijk. Het grote verschil met mijn status als Mantelmama is dat ik voor topsport heb gekozen. Elke keer opnieuw tot ik er geen zin meer in had. Toen ben ik van de een op de andere dag gestopt. Nu heb ik geen keus. Ik kan niet stoppen.

Als we met hockey wonnen, werd ik op een podium gehesen. We zongen het volkslied, we werden dagenlang gehuldigd en we hebben gefeest. Mijn laatste medaille kreeg ik van – toen nog – Prins Willem-Alexander en ik werd geridderd.
Toen bepaalde de trainer mijn programma, nu bepaalt Lode wat ik wel en niet kan doen en zijn lach is mijn beloning (gelukkig doet hij dat veel en vaak).

Als topsporter heb ik erg geworsteld met de spanning om te falen. Maar dat is niet te vergelijken met de spanning die ik nu bijna dagelijks voel. De eeuwige twijfel. Is dit het beste voor Lode en voor mij? In de topsport ging het alleen om mij, ik was ontzettend egocentrisch, zoals de meeste topsporters zijn. Nu gaat het om Lode. Om ons gezin, om mijn relatie met Derk – en hoe we dit samen doen – en om mezelf.

Het leven met een zorgintensief kind is wat mij betreft geen topsport. Topsport was een eitje in vergelijking met het leven wat ik nu leid! En dat geldt voor alle Mantelmama’s en papa’s. En wat mij betreft verdienen jullie allemaal een gouden medaille!

Minke (47) woont samen met Derk (52) en zoons Fedde (14) en Lode (10) in Den Bosch. Lode heeft een zeldzame afwijking op het kcnq2 gen waardoor hij zwaar verstandelijk en licht fysiek gehandicapt is. Minke is voormalig tophockeyster en won vele titels met als hoogtepunt Olympisch goud in 2008. 

Afbeelding: privébezit Minke Booij